Anı Yaşamak

Anı Yaşamak; tam da şu an bulunduğunuz zaman diliminde, yerde ve mekanda ne yaptığınızın bilinçli farkındalığıdır. Çay içiyorsanız çay içmenin, çayın sıcaklığının farkındalığı veya sohbet ediyorsanız karşınızdakinin ne dediğini dinlediğiniz ve konuşarak sohbette var olduğunuzun farkındalığıdır. Her ne yapıyorsanız bilinçli farkındalıkla sadece o şeyi yaparak geçirdiğiniz zaman ve hissettiklerinizle anı tam olarak yaşarsınız.

Anı Yaşamak Ne Demek?

Zihnimiz geçmişe veya geleceğe gitmeye meyilli bir yapıdadır. Kendinizi sıklıkla geçmişte yaşarken, düşünürken bulursunuz veya gelecekte yapacaklarınız, nasıl yapmanız, hareket etmeniz gerektiğini düşünerek bulabilirsiniz. Geçmiş alanda tam da istediğiniz gibi olmayan, gelişmeyen şeyleri şimdiye taşıyarak, yeniden yeniden düşünerek kendimizce bir sonuca varıp rahatlamaya çalışırız.

Pişmanlıklar, nedenler, keşkeler hep geçmiş alanda kayıtlıdır ve buralarda tamamlanmışlık alanında olmadığımız için zihnimiz bizi buraya yani geçmişe götürür. Andan uzaklaştırır. Aynı şekilde yarın yapacaklarımızı düşünmek, nasıl olacağıyla ilgili endişe ve kaygı duymak yine zihnimizin bizi götürdüğü henüz ortada olmayan bir alandır. Yine andan uzaklaşmış oluruz. Anda olduğumuzda zihin bize etki edemez. Zihnin var olmadığı alan andır. Zihin anda etkisizdir. İşte anı tüm canlılığıyla, tüm gerçekliğiyle, tüm bedenimiz ve ruhumuzla yaşayarak ne keşke alanına ne de kaygı alanına düşeriz. Andayızdır ve her ne yaşıyorsak o anın içindeki olasılıklarla doluyuzdur. 

Geçmişi Bırak konulu blog yazımı https://www.derinyasam.com/gecmisi-birak/ linkine tıklayarak ulaşabilirsiniz.

Anı Yaşamak İçin Ne Yapmalı?

Anı yaşamak için kendinizi, hayatınızı, sizi siz yapan her şeyi fark etmeye başlayabilirsiniz. İşte bunlardan bazıları:

Çevreyi Fark Edin:

Havayı, etraftaki sesleri, kokuyu fark etmeye başlayın. Neler var etrafınızda? Baktığınız ne varsa görmeye başlayın. Hangi renkleri, sesleri, şekilleri fark ediyorsunuz? Hangi sesleri duyuyor, dikkatinizi neye veriyorsunuz? Tam olarak o anda neler oluyor?

Bedeninizi Fark Edin:

Bedeniniz nasıl? Elleriniz nerede duruyor? Ayak tabanlarınızla nereyi hissediyorsunuz? Oturuyorsanız oturduğunuz yeri fark edin. Ağırlığınızı hissedin. Bedeninizde bir gerginlik varsa oraya bakın, hissedin. Bir ağrınız var mı? Eğer varsa rahatlamaya izin verin. Gevşeyin. Ne kadar rahatlayabildiğinize bakın.

Nefesinizi Fark Edin:

Nefes alışınızın farkında olun. Burnunuzdan aldığınız havanın, ciğerlerinize doluşunu, karnınızın nasıl şiştiğini fark etmeye başlayın. İçinizdeki havanın sonrasında burnunuzdan nasıl çıktığını gözlemleyin. Eğer hızlı nefes alıp veriyorsanız yavaşlamasına fırsat verin. 

Duygularınızı Fark Edin:

Şu an hangi duygular içindesiniz? Farkındalığınızla birlikte gelen duyguları kabul edin. Bu farkındalık denemenizde bazı endişe ve kaygı gibi düşünceler açığa çıkabilir. Siz izin verin. Uygulamaya devam edin. Yapamadığınızı fark ederek sinirlenirseniz, bunun sadece bir farkındalık uygulaması olduğunu hatırlayın. Her duygunuzu alıp kabul edin. Sadece farkındalık akışına bırakın kendinizi.

Şimdi ve Burada Olun:

Her nerde ne yapıyorsanız, ne hissediyorsanız onu yaşayın. Anda olmak her zaman huzur, mutluluk gibi hisleri duyguları içermeyebilir. Sadece o anda her ne oluyorsa her ne hissediyorsanız onu kabul edin ve yaşayın. Her duygunuz size ait. Sizin bir parçanız. Bunu unutmayın. Evinizde kahve hazırlayıp içerken bile o anda olmayı farkındalıkla yaşayabilirsiniz. Kahvenin kokusunu duyabilir, suyun sesini duyabilir, hazırlarken ellerinizde fincanların dokusunu hissedebilirsiniz. Kahvenizi içtiğinizde ise tadını fark ederek alabilirsiniz. İşte bunların hepsi o anda olmakla mümkündür. Özellikle meditasyon yapmak şu anda nefes bütünlüğüyle olup anda kalmada çok etkili bir uygulamadır.

Kabul Edin:

Bazen mutsuz endişeli veya karamsar olduğumuzda etrafımızdakiler bizi farklı bir yere yönlendirerek o duygulardan uzaklaştırırlar. Bunu tüm iyi niyetleriyle yaparlar. Fakat bu duyguların da yaşanması fark edilmesi gerekir. Her duygumuz mutluluk, sevgi içermeyebilir. Hangi duygudaysak bu öfke, endişe, mutsuzluk da olsa tüm duygularınızı kabul edin. Bu duyguları oluşturan durumları kolayca çözümleyebilmek için farkındalıkla yaklaşın tüm duygularınıza.

Tasavvufta Anı Yaşamak

Tasavvuf deneyimi, insanda meydana gelen evrimsel bir süreç olarak tanımlanabilir. Öğrencinin hazır olduğu zaman, öğretmenin her yerde görüldüğü zamana kadar öğretmenin fiziksel olarak görünebileceği ve dönüşümlerinde rehberlik edebileceği söylenir. Tasavvuf öğretmeniyle çalışmak, gelişmiş algılar ve farkındalık, derinlemesine anlayış, içsel memnuniyet, fiziksel iyileştirmeler ve sezgisel bilme ile sonuçlanır.

Sufi öğretmen, öğrenciyi ana getirmek için binlerce farklı teknikten yararlanabilir. Ancak gerçek tekniğin anın kendisi olduğunu söylemek daha doğru olabilir ve onu bildiğiniz zaman, içinde olduğunuzda, normal düşüncelerin ötesine geçerek olağanüstü algılara geçersiniz. “Düşünceler dünyevi insanlar için en büyük engeldir. Düşünceler onları dünyada ve gerçeği bilmekten alıkoyar. Düşünceler onları kim olduklarını bilmekten alıkoyar. Zamanın değeri, önemi ve güzelliği var. Sadece elindeki zamanla büyürsün ve elindeki tek zaman elindeki zamandır. Elinde olmayan bir zamana nasıl dayanabilirsin?”

Sadece an itibariyle şereflendiğiniz ve kutsandığınız zaman yaşarsınız. Şu an, dinginlik pınarıdır. An der ki, ‘Ben size bir elçiyim. Sonsuzluğun elçisiyim. Size bir mesaj getiriyorum. Ben inanç ve güvenim. Ben gerçeğim. Şu andayım çünkü anım. Şeref, saygı ve haysiyetim. Ben basitim, hoşgörülü ve cömertim. Ben özün güzel baharıyım ve öz benim. Cennetin tatlı tadı ve ben senin kalbinde cennetim. Ben çekicilik, güzellik, mutluluk, huzur, dinginlik ve sevginin, huzurun, memnuniyetin, uyumun, varoluşun, zekanın ve gerçeğin neşesiyim.

Anı Yaşamak mı Anda Yaşamak mı?

Anda olduğumuz zaman, davranışlarımızı ve düşüncelerimizi fark etme ve gözlemleme olanağına sahip oluruz, bunun neticesinde duygusal tepkiler yerine akılcı ve dengeli eylemlerde bulunuruz. Bunun sonucunda da hayatımızın kontrolü daha fazla bizde olur. Özgüvenimiz ve öz saygımız artar. Varlığımızın, eylemlerimizle aynı yerde olması anın farkındalığını ve değerini hatırlatır bize. Anı yaşamak, bulunduğumuz zamandaki kendimizi daha iyi anlayıp görmemizi sağlar. Verimliliği artırır, anlayışı arttırır, farkındalığımızı arttırır.

Her ne kadar dünün endişeleri, korkuları veya üzüntüleri, yarının beklentileri, umutları ile yaşasak da gerçek olan şu ki yaşadığımız zaman şimdidir. Çoğu zaman yaşadığımız anı kaçırırız. İster geçmişe ister geleceğe bakalım gerçek olan şu anki yaşadıklarımızla hayatımızı şekillendireceğimizdir. Anda olmak iyi ya da kötü bir an olarak etiketlemeden şimdiki anın farkındalığıyla meşgul olmak anlamını taşır. 

Anı yaşamak, anda kalmak aslında sürekliliği olan bir farkındalığı ve pratiği gerektirir. Gün içerisinde aklımıza gelen türlü türlü geçmiş veya geleceğe dair düşünceler yerine o anın bize gösterdiği noktaların farkına vardığımızda anı yaşamayı öğrenmeye başlar ve daha dolu bir hayat sürerek günün her saniyesinde her aktivitedeki yaşananlara kolayca tanık oluruz. Bugünü veya anı yaşamak geliştirilebilir bir beceridir. Buna yönelik birtakım egzersizler yapılabilir.

Örneğin nefes egzersizleri, kontrollü bir şekilde alıp verdiğiniz nefese odaklanmak, o anda vücudunuzda yaşanılan değişimleri hissetmek, fark etmek ve isimlendirmek anı yaşamaya etkili bir örnektir. Diğer örnekler ise, sabah işe giderken anlık olarak çevrenizde olup bitenlere odaklanmak ve o an yaşadığınız duyguları anlamaya çalışmak veya sabah uyandığınızda gülümseyerek güne merhaba demek ya da rutini değiştirmek, her zaman yaptığınız şeyleri farklı şekillerde veya yollar ile yapmaya çalışmak olarak sıralanabilir. Ayrıca şu egzersizler de uygulanabilir:

Şimdiye Odaklan:

Anda olmak için odağınız şimdi de olmalıdır. Örneğin şu an bu yazıyı okuyorken dikkatiniz ve farkındalığınız nerede? Kelimelerde mi? Konsantre olarak mı okuyorsunuz? Keyifli misiniz? Uyuma durumunda mısınız? Ayrıca şu anın farkında olmak stresi azaltır, bağışıklık sistemini güçlendirir, kan basıncını düşürür. 

Kendiliğinden İçinden Gelen Bir Şey Yap:

İçinden gelen bir şeyi, sadece sen istediğin için yaptığında bu sana harika hissettirir. Spontane bir şey yapmak o an içinde seni harekete geçiren özverili davranışlardan bir tanesidir. O an kendiliğinden gelir ve günlük yaşamına keyifli bir katkı sağlar.

Teşekkür Etmek:

Teşekkür etmek, şükretmek ve minnet duymak sizi anda tutar. Size gelen bir hediye için, telefonla aranıp hatır sorulduğu için şükretmek, size ikram edilen bir kahve için minnet duymak veya işinizde oluşan bir fırsat için teşekkür etmekle, nasıl hissettiğinize bakarak tamamen o anda olmayı deneyimleyebilirsiniz.

Küçük Detaylar:

Şu an etrafınızda olanlara dikkatle bakmak sizi anda tutar. Kedinin yoldan geçişi, renkleri veya sokakta çalan kornalar, trafik lambalarının renk geçişleri ya da sana gelen çiçeklerin kokusu sizi o anda tutarak o anın farkındalığında olmanızı sağlar.

Carpe Diem Felsefesi:

Günümüzde yaygın olan “Carpe Diem” algısı çoğu zaman asıl anlamından uzaklaşmıştır. İçi boş bir “günü yaşa” anlamına geldiği düşünülen bu felsefe aslında yarını düşünmeden, umursamazca bir yaşam tarzı benimsemek değildir. Orijinal anlamındaki “Günü yakala, yarına çok az güven” söylemiyle anlatılmak istenen, geleceği görmezden gelmemek, yarın için bugünden düşünerek harekete geçmek ve yaşanılan anı kıymetlendirmektir. Yarın ne olacağı bilinmediği için anı kıymetli hale getirmek ve umutsuzluğa kapılmadan hayatın tadını çıkarmak bu akımın en önemli özelliği olarak kabul edilir.

“Carpe Diem” felsefesi, “Yarını boş ver, yarın için plan yapma, zevk aldığın şeylere yönel ya da günü gününde yaşa” gibi bir anlam ifade etmez. Bu felsefi akım, yaşanılan anın önemini bize anlatan ve zamanı verimli kullanmayı nasihat eden bir görüştür. “Carpe Diem” felsefesi, zamanınızı, kendiniz, çevreniz ve insanlık için çalışarak geçirmenizi öğütler. Ayrıca “Carpe Diem” felsefesi ile hayatınıza yön vermek ve yeni bir başlangıç yapmak he zaman kolay olmayabilir. Bu felsefede önemli olan geçmişe çok fazla takılı kalmadan yaşamak ve gelecekle ilgili plan yapmaktan da vazgeçmemektir.